Vergrijzing in Nederland: cijfers, gevolgen en oplossingen voor de toekomst

De vergrijzing in Nederland is één van de grootste uitdagingen van deze eeuw. Het aantal ouderen neemt snel toe en dit heeft gevolgen voor zorg, economie en samenleving. In dit blog bespreken we de actuele cijfers van CBS en Volksgezondheid en Zorg, de impact op de zorgkosten, personeelstekorten en de kansen die gezond ouder worden biedt.

Vergrijzing in cijfers: hoe groot is de groep ouderen in Nederland?

Per 1 januari 2024 telde Nederland ruim 3,6 miljoen 65-plussers, oftewel 20,5% van de bevolking (VZinfo, 2025). De zogenoemde grijze druk—het aandeel ouderen ten opzichte van de werkzame bevolking—bereikte 34,9% (VZinfo, 2025). Volgens prognoses zal tegen 2050 bijna 28% van de Nederlanders 65 jaar of ouder zijn, waarvan 2,6 miljoen mensen boven de 80 (RIVM, 2024). Deze dubbele vergrijzing (meer ouderen én meer 80-plussers) heeft grote gevolgen voor zorg en huisvesting.

Gevolgen van vergrijzing voor zorgkosten en zorgvraag

De zorguitgaven stijgen fors: van €113 miljard in 2022 naar een verwachte €202 miljard in 2050, waarvan 44% direct wordt veroorzaakt door demografische ontwikkelingen (VTV-2024, 2025). Het aantal ouderen dat mantelzorg nodig heeft verdubbelt in deze periode, terwijl het aantal beschikbare mantelzorgers juist afneemt met bijna 60% (RIVM, 2024). Zonder ingrijpen wordt de druk op de zorg onhoudbaar.

Personeelstekorten: een groeiend probleem in de ouderenzorg

Naast stijgende zorgkosten zorgt de vergrijzing voor extra druk op het zorgpersoneel. In 2024 stonden er al bijna 60.000 vacatures open in zorg en welzijn (RIVM, 2024). Omdat ook veel zorgverleners zelf richting pensioen gaan, dreigt het tekort de komende jaren alleen maar groter te worden. Hierdoor komt de toegankelijkheid van ouderenzorg verder in het geding.

Gezond ouder worden: kansen naast uitdagingen

De vergrijzing kent ook een positieve kant. Steeds meer ouderen blijven langer vitaal en dragen actief bij aan de samenleving. Zo doen veel ouderen vrijwilligerswerk of bieden zij zelf mantelzorg. Tegelijkertijd neemt eenzaamheid sterk toe onder 85-plussers, vooral bij vrouwen (RIVM, 2023). Investeren in preventie, leefstijl en passende woonvormen kan helpen om ouderen langer gezond en gelukkig te laten leven.

Toekomstperspectief: integrale aanpak nodig

De Volksgezondheid Toekomstverkenning benadrukt dat scherpe keuzes onvermijdelijk zijn. Alleen door samenwerking tussen zorg, gemeenten, woningcorporaties en onderwijs kan de vergrijzing opgevangen worden (RIVM, 2024). Slimme oplossingen zoals e-health, duurzame woonzorgconcepten en meer aandacht voor preventieve zorg zijn daarbij essentieel.

Conclusie: vergrijzing vraagt om actie

De cijfers laten zien dat de vergrijzing in Nederland structureel en onomkeerbaar is. Het aantal ouderen stijgt, zorgkosten lopen op en personeelstekorten groeien. Toch biedt deze ontwikkeling ook kansen, mits er tijdig wordt geïnvesteerd in preventie, passende huisvesting en slimme zorgoplossingen.

👉 Wil je meer weten over de impact van vergrijzing en toekomstbestendige oplossingen voor zorg en huisvesting? Volg onze blogs voor actuele inzichten en praktijkvoorbeelden.